kolonia

CZEBENIE

gromada Czebenie, gmina Rożyszcze, powiat Łuck, woj. wołyńskie
parafia Sokól


Opracowywane w okolicy:
Czebenie Nowe, Janówka, Kiryłucha, Zapust Stary, Wiszenki,

A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż


Inaczej SZCZEBENIE. Kolonia istniała co najmniej od początku XIX w., gdy była własnością Baltazara Komorowskiego herbu Ciołek, właściciela m.in. Rożyszcz i Topulna. Oprócz rodzin polskich do I wojny światowej mieszkało w tej miejscowości także kilka rodzin niemieckich wyznania ewangelickiego. W słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z 1880r. o Czebeniach napisano: Kolonia i chutor powiat łucki, gmina Rożyszcze. 26 wiorst od Łucka. Kolonia ma 18 domów, 107 mieszkańców, chutor 3 domy 55 mieszkańców. (tom 15, cz I).
W czasie I wojny światowej toczono w tym rejonie ciężkie walki, na Styrze przebiegała długo linia frontu, okolica została poważnie zniszczona, w tym ucierpiały Czebenie i miasteczko Rożyszcze. W dniach 20.09.1915 - 26.09.1915 w Czebeniach stacjonowała i walczyła Grupa operacyjna Legionów Polskich pod komendą Józefa Piłsudskiego, w której skład wchodziły 4 pułk piechoty (Czwartacy – pod komendą pułkownika Roji) i 5 Pułk Piechoty (Zuchowaci – pod komendą kapitana Leona Berbeckiego). Piłsudskiego w Czebeniach odwiedził m.in. Władysław Sikorski. Walki w tym miejscu trwały także w czasie wojny polsko-radzieckiej w 1920r.
W okresie międzywojennym była to kolonia czysto polska. W tym czasie na południu miejscowości wyodrębniła się nowa polska kolonia o nazwie Czebenie Nowe, granicząca z polsko-ukraińską wsią Topulno. Na północy od Czebeni położona była istniejąca do dziś ukraińska wioska Kobcze. Na zachód od Czebeni leżała polska wieś Słobodarka, silny ośrodek polskiej samoobrony, osłaniający Czebenie przed atakami UPA w 1943r. W okresie międzywojennym utworzono w Czebeniach szkołę powszechną. Do kościoła zazwyczaj udawano się łodzią przez rzekę Styr do pobliskich Wiszenek, z wyjątkiem większych świąt, gdy odwiedzano kościół parafialny w Sokulu (10 km) lub kościół w Rożyszczach (8 km). W miasteczkach tych robiono także niezbędne zakupy.

Wykaz nabywców ziemi kol. Czebenie po parcelacji zatwierdzonej w listopadzie 1923 roku. (Lp. Imię Nazwisko - ha . m2;)
1. Paweł Kozłowski - 4 . 8993; 2. Walenty Kozłowski - 5 . 7130; 3. Apolinary Kozłowski - 5 . 1633; 4. Bernard Kozłowski - 5 . 1386; 5. Jan Kadłubowski - 5 . 1545; 6. Antoni Kadłubowski - 3 . 1136; 7. Franciszek Kadłubowski - 2 . 6351; 8. Adam Kozłowski - 6 . 3733; 9. Stefan Kadłubowski - 3 . 8213; 10. Julian Tuński - 3 . 9526; 11.Józefa Zawadska - 5 . 9252; 12.Piotr Tuński - 5 . 4588; 13.Selestyna Marcinkowska - 5 . 5267; 14.Jan Bartoszewicz - 2 . 6012; 15.Władysław Marcinkowski - 2 . 8287; 16. Karolina Senetra - 2 . 8316. Razem 71 ha . 1368 m2. (zachowano pisownię nazwisk).

Projekt WYKAZU GOSPODARSTW, stan w około 1939 r.

1.ZAWADZKIWiktor 1896 - s. Aleksandra i Józefy 1864 z d. Maciejewska, żona Helena 1896 z d. Tuńska, dzieci: Władysława 1919 (po m.Grabowska, mąż - kolejarz spod Mińska), Hipolit 1921-21.09.1944 (szer. 8 p.p. 3 Dywizji Piechoty WP, zginął w Powstaniu Warszawskim, pochowany jest na cmentarzu powstańczym w Warszawie), Leokadia (Korniak, wywieziona na roboty do Niemiec w 1942r, gdzie poznała przyszłego męża), Alfreda (Kolenda), Czesław (mieszkał po II wojnie w Porajowie w rejonie Bogatyni). Rodzeństwo Wiktora to: Władysław, Bronisława (Cybulska, w poz. 2) i Zofia (Mielach, w poz.10).
2.CYBULSKIStanisław, żona Bronisława 1901 z d. Zawadzka - c. Aleksandra i Józefy (patrz poz. 1), dzieci: Halina 1933 (po wojnie w Austrii), Danuta Irena 1936-1991 (Łuck-Gdańsk, po m.Tumanowicz), Alfreda (po wojnie w Szczytnie, zmarła, po m. Mikulska) i 2 synów IN.
3.MACIEJEWSKIIN.
4.KOZŁOWSKIDionizy 1908-1973 - s. Bernarda 1871 i Marianny 1870-16.07.1933 z d. Kustowska, żona Genowefa 1908-1996, dzieci: Danuta +1944, Walenty.
5.TUŃSKIPiotr 1876, żona Stefania, dzieci: Adam (zob.niżej), Jan 1898, Sabina 1909, Feliksa 1911.
TUŃSKIAdam 1895, żona Helena 1897 z d. Gajdemska, dzieci: Bolesława, Bogusława, Kaliksta, Mieczysław. Mieczysław i rodzice po śmierci pochowani zostali na cmentarzu w Malborku.
6.KOZŁOWSKIJózef 1908-1986, żona Aniela 1912-1998 z d. Bar (*Markowa na Rzeszowczyźnie). Przybyli z Litwy. Po wojnie w Skarbimierzu na Opolszczyźnie. Były dzieci, ale po wojnie.
7.KOPIJZenon, żona IN., syn Wacław 1921-21.09.1944 (szer. 8 pp 3 DP LWP, zginął w Powstaniu Warszawskim),
8.MASZKOWSKIIN, żona IN, dzieci: Władysław, Stanisław. (V.n.Maczkowski?)
9.MASZKOWSKIIN, po wojnie w Skarbimierzu
10.MIELACHKonstanty 1891-1973 (pochodził z Litwy), kawalerzysta w czasie I wojny światowej - s. Andrzeja i Tekli, żona Zofia 1894-1966 z d. Zawadzka - c. Aleksandra i Józefy z d. Maciejewska, dzieci: Stanisław 1919-2004 (sierżant ogniomistrz 2 pułk artylerii I Armii LWP, ciężko ranny na Pradze 9.09.1944r.), Helena (w Antonówce), Czesława, Weronika i Regina. W 1943r. Helena z córkami uciekła z Antonówki i schroniła się u rodziców. Po wojnie rodzina w Skarbimierzu.
TOKARCZYKJanina, nauczycielka szkoły w Czebeniach..
11.KADŁUBOWSKIHenryk z rodziną, po wojnie w Skarbimierzu. (może siostra? Marcelina Kadłubowska 1914 - c. Szczepana poślubia w 1937 r. Eryka Szulca z Romanówki).
12.ANTONIAKAntoni 1916-21.09.1944 (szer. 8 pp 3 DP LWP, zginął w Powstaniu Warszawskim) - s. Damiana.
13.SANETRAŁukasz, żona IN., syn Wiktor 1921-12.02.1945 (szer. 5 pp. LWP zginął w Borujsku, pochowany na Cmentarzu Wojskowym Drawsko Pomorskie). V.n.: Sametra
14.KOZŁOWSKIApolinary, żona Rozalia z d. Tońska z Kopaczówki, dzieci: Witold, Leokadia i Zenon. Po wojnie Uśnice koło Sztumu. W ich domu mieściła się szkoła?
15.FILIPOWSKIJózef.
16.RYSZKIEWICZStanisław, żona Anna, dzieci: Piotr 1923-21.09.1944 (szer. 8 pp. 3 Dywizji Piechoty LWP. Poległ w Warszawie), Maria, Antonina, Jadwiga, Helena, Weronika.
17.MARCINKOWSKIAntoni 1889- s. Marcina/Macieja i Celestyny z d. Gajdemska, siostra Helena 1900
KAJUTAJan 1886.
18.MARCINKOWSKIStanisław 1883 - s. Marcina i Celestyny, żona (śl.1904) Aniela 1883 z d. Kadłubowska, dzieci: Feliks 1908, Wacław/Bolesław 1910, Franciszek 1913, Maria 1920.
19.MARCINKOWSKIWładysław 1885 - s. Marcina i Celestyny, żona (śl.1906) Aniela 1882 z d. Piotrowska.

Brak więcej informacji. Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu.

Osoby zainteresowane miejscowością / udostępniające informacje:

FORMULARZ zgłoszenia rodziny i uzupełnienia danych

L.p.

Informacje

1.

Maciej Herasimiuk[czerwiec 2006] poz. 1-4.waraus(a)gazeta.pl

2.

Paweł Kozłowski[luty 2007] poz. 4. Mój dziadek Walenty Kozłowski mieszkał w Czebeni. Wiem że już ta wieś nie istnieje, ale jeśli ktoś miałby jakieś materiały (np. zdjęcia) to byłbym bardzo wdzięczny. Chciałbym żeby dziadek mógł się jeszcze raz ucieszyć z rodzinnych stron. No i ja 26 latek chciałbym sam dla siebie dowiedzieć się czegoś więcej o swojej rodzinie. Z góry dziękuję za jakiekolwiek informacje.pkoziol2(a)poczta.onet.pl

3.

Dorota Tuńska[lipiec 2008] poz. 5. [grudzień 2011] korekta w poz. 5.dorotatunska(a)wp.pl

4.

Marcin Waligóra[lipiec 2008] poz. 6. Moja mama to córka Józefa i Anieli.szkielek(a)poczta.onet.pl

5.

Agnieszka Buryz d. Sobolewska. [kwiecień 2011] poz. 7-8, uzup. w poz. 4agabury57(a)interia.pl

6.

Krzysztof Sajdak[maj 2011] poz. 9-11, uzup. poz. 1. ZDJĘCIE szkolne. Opis Kolonii na podst. przekazów rodzinnych oraz książek: Wincenty Romanowski „Kainowe dni”, Henryk Cybulski „Czerwone noce”, Emil Bobrowski „Pamiętniki z lat 1912-1918”, Marian Nowiński „W szeregach dwóch armii”. [sierpień 2011] poz. 12-13, uzup. poz. 1, 7. z opublikowanych danych CAW. [marzec 2012] autokorekta poz. 10, uzup. poz. 1 i 10 z akt stanu cywilnego i dokumentacji inwalidzkiej. [grudzień 2012] poz. 15 na podst. "WDW" 33/1936, poz. 16 na podst. danych CAW, korekta w poz. 10, korekta i uzup. w poz. 1. [wrzesień 2013] poz. 17-19, uzup. poz. 1, 5. na podst. spisu mieszk. sporządzonego przez ks. B. Górskiego11 czerwca 1921 r.krzysztof.sajdak(a)gmail.com

7.

Henryk Kozłowski[październik 2011] poz. 14. ZDJĘCIA szkolne [styczeń 2012] wykaz nabywców ziemi. Szkic pomiaru gruntu. i kolejne ZDJĘCIA (3 i 4)henryk.kozlowski(a)poczta.onet.pl

8.

Andrzej Konefał- s. Kaliksty. [luty 2012] korekta w poz. 5. (było: ...żona Zofia)andrzej.konefal(a)gothic.com.pl

9.

Bogusław Zbierzchowski[grudzień 2012] uzup. poz. 16.brak

10.

Magdalena Tumanowicz- wnuczka Danuty Ireny. [listopad 2013] uzup. poz. 2.olivka2883(a)wp.pl

W czasie II wojny światowej w Rożyszczach stacjonował garnizon niemiecko-węgierski. Mimo to dla obrony przed UPA od wiosny 1943r. w Czebeniach działała polska samoobrona w ramach Odcinka AK „Koło” Rożyszcze, Obwodu AK „Łąka” Kiwerce. Placówki samoobrony w ramach tego odcinka zorganizowano łącznie w 30 wioskach polskich leżących w promieniu 10 km od Rożyszcz. Dowódcą samoobrony w Czebeniach był Gąsior, a żołnierzami Reguła, Kozłowski i Maszkowski. W pobliżu Czebeni przeprawiały się przez Styr oddziały partyzanckie AK oraz radzieckie. W okresie największego zagrożenia ze strony UPA, część rodzin schroniła się w Rożyszczach. Samoobrona „Koło” przetrwała do końca wojny, została rozwiązana w marcu 1944 po wkroczeniu wojsk sowieckich. Przejście frontu spowodowało jednak poważne zniszczenia w Czebeniach. W maju 1944 w odbudowie domów w kolonii pomagali polscy saperzy z 1 dywizji kościuszkowskiej LWP.
W ramach akcji repatriacyjnej w 1945r. wielu mieszkańców Czebeni udało się wspólnym transportem na Śląsk opolski do wsi Karłowice. Po żniwach kilka rodzin przeniosło się do wsi Skarbimierz (wówczas Hermanowice) pod Brzegiem, gdzie ziemie były bardziej urodzajne.

Wieś Czebenie dziś nie istnieje. Na miejscu Czebeni Nowych utworzono jezioro zalewowe o nazwie Czebenie, jest to teren rekreacyjny dla miasteczka Rożyszcze. Na północy dawnej kolonii jest także ferma hodowli trzody chlewnej Czebenie Plus. Poza tym brak zabudowań.

Zdjęcie satelitarne miejsca w którym była kolonia Czebenie

Data powstania strony: czerwiec 2006 r., ostatnia edycja: grudzień 2019 r.