| osada WOLA PIŁSUDSKIEGO gromada Wola Piłsudskiego, gmina Radziwiłłów, powiat Dubno, woj. wołyńskie parafia Radziwiłłów
Opracowywane w okolicy: Krupiec, Pereniatyn, Podzamcze, Komnatka,
Kopanie, Kruki, Komarówka, A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż | |
Początkowo: OSADA PODZAMCZE. Projekt WYKAZU GOSPODARSTW, stan w około 1939 r. 1. | BAKUNIAK | Stanisława z d. Malinowska, wdowa po Janie - kapr., dzieci: Edmund Henryk 1923-2011 w AK ps. "Jeż", Danuta 1925 (*Radziwiłłów). | 2. | CICHY | Wojciech, uł., żona Dorota. | 3. | DOBOSZ | Karol, szer., żona Adela z d. Zduńczuk, dzieci: Henryka Maria 1929, Remigiusz Karol 1932, Kazimierz Marian 1936. | 4. | FALKOWSKI | Dyonizy, kapr. | 5. | FERENC | Antoni, kapr. | | FERENC | Kazimierz, szer., żona Helena. | 6. | GMITER | Józef - s. Józefa i Katarzyny, kapr. Józef miał siostrę Mariannę (Woźniakowska, w poz. 24). | 7. | JAROSZEWSKI | Szczepan, wachm, żona Jadwiga. | 8. | KOCIUBA | Wiktor, st.uł. | 9. | KOTARSKI | Anna z d. Kowalczyk, wdowa po Aleksandrze 1898-1936 (+Rudka - zamordowany) - s. Michała i Michaliny, kapr., dzieci: Marian, Marianna, Michalina 1930 i Adam Mieczysław 1935. | 10. | KOWALSKI | Jakub, uł., żona Julia 2.02.1904 - 23.08.1896 ( Rzeszów-Nottingham) z d. Pater, córka Teofila. | 11. | KUBICZ | Kazimierz 1898-1943 - s. Jana, st.uł., żona Maria 1888-1943 z d. Andrusiewicz - c. Michała, dzieci: Zdzisław 1923, Kazimiera 1925, Józef 1927, Adamina 1929; Janusz 1933. Pochodzili z Tarnowa. 10.02.1940
wywiezieni pod Archangielsk, w 1941 po utworzeniu wojsk polskich przewiezieni do Kazachstanu, do Tuitas (Wielbłądzi Kamień). Kazimierz i Zdzisław z armią Andersa trafili do Anglii. Dzieci w 1946 r. repatriowane do Krosna Odrzańskiego. | 12. | KULCZYŃSKI | Michał, uł., syn Stanisław. | 13. | KWAŚNIEWSKI | Zygmunt. | 14. | MALCZEWSKI | Jan, szer. | 15. | MARKOWSKI | Jan, wdowiec po Józefie ~1865-1936 z d. Kluczycka - c. Teodora i Anieli z d. Kuczmajewska, dzieci: Bronisław (poniżej), Tadeusz, Michalina i Jadwiga. | | MARKOWSKI | Bronisław, kapr., żona Maria z d. Ostrowska - c. Edwarda i Malwiny z d. Ansjan, dzieci: Waleria Łucja 1927, Zofia Helena 1936. | 16. | MECH | Paweł, plut. | 17. | MIDURA | Józef, chor. | 18. | MŁYNARCZYK | Jan, plut., żona Teofila. | 19. | MŁYNARCZYK | Edward, sierż.. | 20. | PATER | Andrzej, kapr. | 21. | PATYRA | Stanisław, szer., żona Maria. | 22. | WĘDZINA | Paweł, plut., rolnik, żona Janina z d. Kołek, dzieci: Mieczysław 1933. V.n.: Wędziuk. | 23. | WOJTAL | Stanisław, kapr. | 24. | WOŻAKOWSKI | Antoni 2.05.1897 - s. Józefa i Marianny, kapr., żona Marianna 27.03.1899 z d. Gmiter - c. Józefa i Katarzyny, dzieci: Anna 19.07.1923, Gertruda 12.03.1930. Dnia 10.02.1940 r. wywiezieni pod Archangielsk. Po wojnie: Antoni, Maria i Gertruda w Polsce, w miejscowości Małochwiej Mały, pow. Krasnystaw. Anna w Anglii (żołnierz armii gen. Andersa). | 25. | WRÓBEL | Władysław, wachm., żona Gertruda, dzieci: Henryk, Karolina i Edward. | 26. | ZIEMBA | Władysław, kapr., żona Julia z d. Kociuba, dzieci: Feliks Tadeusz 1937. V.n.: Zięba. | 27. | ŻEBROWSKI | Stanisław, st.szer. | 28. | ŻUREK | Franciszek 5.08. 1895-7.04.1942 (*Olszanka, pow. Krasnystaw - Guzar, ZSRR) - s. Michała i Agaty z d. Domańska, szer., od 1915 r. członek PSL o ps. "Płomyk", komendant w POW, żona Stanisława +1965 (Niddrie Victoria) z d. Pijewska, 4 córki: Zesłani na Sybir w październiku 1939 r. | 29. | RYBICKI | Zygmunt, żona Anna z d. Abajewicz, dzieci: Zygmunt August 1935. | 30. | TOMCZAK | Teofil, żona Aniela z d. Smyk, dzieci: Eugenia 1925, Ryszard 1929. | Brak więcej informacji. Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu. |
| L.p. | | Informacje | | 1. | Tadeusz Sebestiański | [listopad 2007] poz. 1-28 | tsebestianski(a)sympatico.ca | 2. | Maria Thiele | [kwiecień 2011] uzup. poz. 11. z relacji Janusz Kubicza. | rodzinakubicz(a)gmail.com | 3. | Czesław Kamiński | [kwiecień 2012] uzup. poz. 1 na podst. strony www oraz wikipedii. | czkamyk(a)op.pl | 4. | Danuta Wojtowicz | [od kwiecień 2013] poz. 29-30, uzup. poz. 1-3, 5, 7,9, 10, 15, 18, 21, 22, 24-26. z ksiąg parafialnych rz-k. | wodanka(a)o2.pl | 5. | Andrzej Tomczak | [sierpień 2014] poz. 30 przeniesiona z wykazu Podzamcza | atoo(a)poczta.onet.pl | 6. | Kazimierz Wiśniewski | [marzec 2016] uzup. poz. 6 i 24. | k.wisniew(a)wp.pl | 7. | Przemysław Portuś | [kwiecień 2016] uzup. poz.28. ze wspomnień o Franciszku Żurku. | port14(a)interia.pl | 8. | Andrzej Przybyszewski | [styczeń 2017] uzup. poz. 10. | anprzyb(a)gmail.com |
Wybrane fragmenty ze wspomnień o Franciszku Żurku. W roku 1921 kilkudziesięciu byłych żołnierzy - ochotników z powiatu krasnostawskiego zostało zakwalifikowanych przez władze wojskowe do nadziału bezpłatnymi gospodarstwami rolnymi na Kresach Wschodnich. Wśród tych zakwalifikowanych byli również członkowie pełniący obowiązki w Zarządzie Powiatowym Związku Młodzieży Wiejskiej w Krasnymstawie: Maria Gmitrówna-Wożakowska, Franciszek Patyk, Jan Przysiężniak oraz przewodniczący tego Zarządu - Franciszek Żurek. Ponadto z POW- Kazimierz Ferens, Stanisław Żebrowski i wielu innych. Wiosną 1922 roku Franciszek Żurek opuszcza powiat krasnostawski, osiedlając się, jako osobnik wojskowy, w miejscowości Podzamcze, pow. Dubno. Tu zawarł związek małżeński. Nie zerwał jednak stosunków z rodzinnym powiatem. Interesował się szczególnie rozwojem ruchu młodzieżowego na wsi, będąc częstym gościem na zjazdach powiatowych ZMW i uroczystościach Święta Ludowego (w Gorzkowie i Turobinie - L.C.). Bardzo często odwiedzał go też Antoni Żurek - jeden z rodzonych braci, mieszkający na ojcowiźnie w Krynicy, który trasę Krynica - Podzamcze, długości 200 km zawsze przemierzał pieszo, idąc według mapy (po linii prostej, od miejscowości do miejscowości). Pracując i działając na terenie powiatu Dubno, zorganizował w Podzamczu Związek Strzelecki, którego komendantem został Henryk Nowak - leśniczy lasów doświadczalnych Liceum Krzemienieckiego, a dla młodzieży płci obojga - Zespół Przysposobienia Rolniczego, któremu przewodniczył Bronisław Derewecki. Franciszek Żurek wzorowo gospodarował na roli. Uprawiał dużo pszenicy, koniczyny, buraków cukrowych i pastewnych. Rozwinął hodowlę bydła i chlubił się parą dorodnych koni. Był częstym gościem podpułkownika Jana Kamińskiego z 2. Dywizjonu Artylerii Konnej w Dubnie, od którego 3 sierpnia 1938 r. otrzymał pamiątkową odznakę. Miał wielu przyjaciół i znajomych wśród nauczycieli Państwowej Średniej Szkoły Rolniczej w Białokrynicy – Liceum Krzemienieckiego. Do leśniczego Henryka Nowaka w leśnictwie Białogródka (później Wilija) przyjeżdżał najczęściej w towarzystwie zarządcy lasów państwowych w Krzemieńcu – Franciszka Oraczewskiego, z którym szczerze się przyjaźnił. Sam przecież był synem gajowego, a ponadto potrzebował dużo drewna budulcowego i opałowego. Liczne wycieczki organizowane dla osadników przez Franciszka Żurka (do Beresteczka, Krzemieńca, Poczajowa, Podkamienia, Radziwiłłowa, Zbaraża) oraz szeroki kontakt ze środowiskiem nauki i praktyki rolniczej wpłynęły na jego dobre gospodarowanie. Nie bez znaczenia była również przynależność do Centralnego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych. Żona Franciszka - Stanisława wniosła w posagu do gospodarstwa 7 ha ziemi w tym ponad 1 ha sadu ze szkółką drzew owocowych, które służyły do zajęć praktycznych uczniom Szkoły Rolniczej w Białokrynicy. W niedzielę 17 września 1939 roku niespodziewanie, w godzinach przedpołudniowych, od przestraszonego Kazimierza Ferensa, otrzymaliśmy wiadomość, że na ulice Krzemieńca wjechały sowieckie czołgi i weszła piechota z długimi bagnetami na karabinach. Zbliżając się do Podzamcza, według relacji Antoniego Żurka, oficerowie tłumaczyli miejscowej ludności: teraz lasy i ziemia należą do narodu. W myśl tej zasady, po zajęciu wschodnich rubieży II Rzeczypospolitej, bardzo szybko przystąpiono do dzielenia i rozdawania ukraińskim chłopom ziemi „pomieszczyków”. Tylko K. Ferens, w panice, sam opuścił swoje gospodarstwo i ukrył się u szwagra - leśniczego H. Nowaka. Reszta osadników pozostała na miejscu. Za miesiąc, w niedzielę 22 października odbyły się wybory do Zgromadzeń Ludowych. Ludność polska, która nie wzięła udziału w „wyborach”, stała się szczególnym przedmiotem represyjnych działań beriowskiego aparatu bezpieczeństwa. Zaczęły się aresztowania. Franciszek Żurek, jako 25-hektarowy „pomieszczyk”, za próbę zorganizowania wiecu w dniu „wyborów” został wraz z rodziną aresztowany już w poniedziałek 23 października 1939 r., a następnie wywieziony w głąb Związku Sowieckiego, do obwodu czytyjskiego. Pracował tam ciężko przez dwa lata przy wyrębie lasu nad rzeką Szylką. Na koniec, za prowadzenie notatek - pamiętnika, trafił do więzienia. Zwolniony został dopiero po podpisaniu w Moskwie 4 grudnia 1941 roku deklaracji Stalin - Sikorski. Z trudem przedostał się do armii generała Andersa. Z wycieńczenia zachorował na tyfus i po kilku tygodniach, 7 kwietnia 1942 roku zmarł w miejscowości Guzar na terenie Związku Sowieckiego. Tam też został pochowany w zbiorowej mogile przez żonę i paru najbliższych kolegów, z którymi dzielił ciężki, tułaczy los zesłańca. Z Guzaru - ocalałe rodziny polskie wyjeżdżały do Persji. Stąd przez Irak, Palestynę, Egipt i drogą morską dookoła Afryki dopływały do Anglii, Kanady albo Meksyku. Rodzina Franciszka Żurka opuściła Guzar w dwa tygodnie po jego śmierci, po czym wspomnianą trasą, w połowie września 1942 r. dotarła do Anglii. W cztery lata po wojnie, w grudniu 1949 roku, żona Franciszka - Stanisława Żurek wraz ze swoimi córkami wyjechała do dalekiej Australii. Zamieszkała w Niddrie Victoria Data powstania strony: listopad 2007 r., ostatnia edycja: styczeń 2017 r.
|